Menu
Doğa Temelli Çözümler Derneği (NbSTürkiye), çok çeşitli sektörlerden gelen akademisyenler, uzmanlar ve uygulayıcıların bir araya geldiği, doğanın sunduğu çözümleri hayatın her alanında yaygınlaştırmayı hedefleyen bir dernektir. Bilimsel bilgi ile saha deneyimini birleştirerek sürdürülebilir bir gelecek için yenilikçi projeler üretmektedir. Ekosistem hizmetlerinin gücünden faydalanarak çevresel, sosyal ve ekonomik sorunlara bütüncül çözümler geliştirmeye odaklanmak ve farkındalık yaratmak ana amaçları arasında yer almaktadır.
Doğa Temelli Çözümler (İngilizcesi: Nature-Based Solutions, NbS), doğanın koruma, sürdürülebilir yönetim ve restorasyon yoluyla toplumsal sorunlara çözümler sunduğu, hem insanlar hem de doğa için fayda sağlayan yaklaşımlardır. Bu yaklaşım, doğanın işleyiş mekanizmalarını kullanarak, çevresel, ekonomik ve toplumsal zorluklara çözüm getirme amacı taşır.
Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) tarafından tanımlanan Doğa Temelli Çözümler, iklim değişikliği, afet risklerinin azaltılması, gıda ve su güvenliği, biyolojik çeşitlilik kaybı ve insan sağlığı gibi ana sorunları hedef alır. Aynı zamanda Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri doğrultusunda kritik bir rol oynar.
Doğa temelli çözümler (NbS), çevresel, sosyal ve ekonomik alanlarda birden fazla katkı sağlayan çok yönlü yaklaşımlardır. Bu çözümler, ekosistemlerin restorasyonu ve korunması yoluyla iklim değişikliğiyle mücadele ederken, aynı zamanda biyoçeşitliliği artırır ve su, toprak gibi doğal kaynakların verimli kullanımını destekler. Ayrıca, yerel topluluklara gelir kaynağı sunarak sosyo-ekonomik kalkınmayı teşvik eder ve afet risklerini azaltarak toplumsal dayanıklılığı güçlendirir. Bu çok boyutlu faydalar, doğa temelli çözümleri sürdürülebilir kalkınma için güçlü bir araç haline getirir.
Kenya’daki Aberdare Ormanları’nda yürütülen bir restorasyon projesi, su kaynaklarını korurken bölgedeki toplulukların tarım gelirlerini artırmayı hedeflemiştir. Bu proje, yerel halkın katılımını sağlayarak ormansızlaşma sorununu çözmeyi amaçlamaktadır.
Vietnam’da kıyı bölgelerinde mangrov ormanlarının yeniden dikilmesi, fırtına dalgalarına karşı doğal bir bariyer oluşturarak toplulukları korumuş ve balıkçılık gibi geçim kaynaklarını iyileştirmiştir.
Yemen’de yağmur suyu hasadı, özellikle kırsal bölgelerde, su kıtlığına karşı sürdürülebilir bir çözüm sunarak yağmur suyunun evsel ve tarımsal kullanım için toplanıp depolanmasını sağlamaktadır. Dünya Bankası tarafından desteklenen bu girişim, su erişimini artırarak geçim kaynaklarını iyileştirmekte ve toplulukların iklim değişikliği karşısında dayanıklılığını güçlendirmektedir.
GEF raporundaki spesifik bir doğa temelli çözüm örneği, Kolombiya’nın Magdalena Nehri Havzası’ndaki ekosistem restorasyonu projesidir. Bu proje, bölgedeki su kaynaklarının korunması, toprak erozyonunun önlenmesi ve biyolojik çeşitliliğin artırılması için nehir kıyısında bozulmuş ormanlık alanların yeniden ağaçlandırılmasını içermektedir. Yerel toplulukların aktif katılımıyla, agroforestry teknikleri kullanılarak hem çevresel sürdürülebilirlik sağlanmış hem de çiftçilerin geçim kaynakları desteklenmiştir. Ayrıca, proje kapsamında karbon yutakları artırılarak iklim değişikliğine karşı da mücadele edilmiştir.
And Dağları’nda, bozulmuş otlakların ve sulama kanallarının restore edilmesiyle yerel toplulukların su kaynaklarına erişimi artırılmış ve tarımsal üretkenlik desteklenmiştir.
Endonezya, Orman Karbon Ortaklığı Tesisi (FCPF) aracılığıyla REDD+ girişimlerini hayata geçirerek ormansızlaşmayı ve ormanların bozulmasını azaltırken sürdürülebilir orman yönetimini teşvik etmektedir. Program, karbon emisyonlarını azaltmayı, biyolojik çeşitliliği korumayı ve topluluk odaklı orman koruma çalışmalarıyla yerel geçim kaynaklarını iyileştirmeyi hedeflemektedir. Politika reformları ve kapasite geliştirme önlemlerini birleştirerek, Endonezya iklim değişikliğiyle mücadele ve ormanların sürdürülebilirliği konusunda önemli ilerlemeler sağlamayı amaçlamaktadır.
NbS tasarımı, uygulaması ve değerlendirilmesinde IUCN Doğa Temelli Çözümler Küresel Standardı yol gösterici bir rol oynar. Bu standart, çözümlerin etkinliğini sağlamak için sekiz kriter ve 28 göstergeden oluşur. Kullanıcılar, bu kriterler doğrultusunda çözümlerini şekillendirebilir ve optimize edebilir. Örneğin, çevresel etkilerden toplumsal kapsayıcılığa kadar farklı açılardan çözümler sorgulanarak iyileştirme sağlanabilir.
Doğa Temelli Çözümler, sadece çevreyi korumakla kalmaz; aynı zamanda toplumsal fayda sağlar, ekonomik maliyetleri düşürür ve geleceğe yatırım yapmamıza olanak tanır. Bu çözümler, Türkiye’de ve dünyada daha sürdürülebilir bir gelecek için kritik bir aracı temsil etmektedir.
Daha fazla bilgi ve uygulama örnekleri için bizimle iletişime geçebilirsiniz.